بررسی کشت مخلوط سورگوم (Sorghum bicolor) و شبدر برسیم (Trifolium alexandrinum)

     یکی از روش های مناسب برای حرکت در راستای کشاورزی پایدار و حفاظت محیط زیست، انجام کشت مخلوط می باشد. بر این اساس، آزمایشی در سال 1382 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز اجرا شد که در آن دو گیاه سورگوم و شبدر برسیم به صورت مخلوط کشت گردیدند. الگوی کاشت روش  سری های جایگزینی بود. این آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با پنج تیمار، ‌شامل کشت خالص سورگوم (T1)، کشت خالص شبدر برسیم (T5)، 75% سورگوم +25% شبدر برسیم (T2)، 50% سورگوم + 50% شبدر برسیم (T3) و 25% سورگوم +75% شبدر برسیم (T4) در چهار تکرار اجرا گردید. بر اساس نتایج به دست آمده تیمارهای اول تا پنجم در سه چین به ترتیب از حداکثر (225/12 تن در هکتار) تا حداقل بیوماس تولیدی (909/3 تن درهکتار) را دارا بودند. همچنین بررسی عملکرد علوفه  به تفکیک چین ها نشان داد که چین دوم دارای حداکثر بیوماس بوده و چین های اول و سوم به ترتیب در رده های بعدی قرار گرفتند. محاسبه نسبت برابری زمین (LER) نشان داد که  تیمار دوم (14/1) بیشترین مقدار را نسبت به سایر ترکیبات مخلوط داراست. ترکیبات مربوط به تیمارهای سوم و چهارم، LER را در حدود یک نشان دادند. ارزیابی قدرت رقابتی دو گونه نشان داد که سورگوم دارای اثر رقابتی شدیدتری بر روی شبدر برسیم است، ‌به طوری که هر بوته سورگوم قادر بود اثرات رقابتی معادل 3/3 بوته شبدر برسیم داشته باشد.